ఒక ఊళ్లో బహద్దూర్‌ అనే జమీందారు ఉండేవాడు. అడిగిన వాళ్ళకు లేదనకుండా దానం చేసేవాడు. ఒకసారి ఆయన దగ్గరకు ఒక స్త్రీ వచ్చి తన భర్తకు జబ్బు చేసిందని, సంపాదన లేక ఇల్లు గడవటం కష్టంగా ఉందని చెప్పింది. అందుకే ఒక గేదెను దానం చేస్తే దాని ఆధారంతో జీవిస్తామని అంది. వెంటనే జమీందారు గేదెను దానంగా ఇచ్చాడు.
కొంతకాలం గడిచాక జమీందారు ఆ స్త్రీ ఇంటికి వెళ్లి 'నేనిచ్చిన గేదె ఏది?' అని అడిగాడు. 'నా భర్తకు వైద్యం చేయించడానికి గేదెను అమ్మవలసి వచ్చింది, నన్ను క్షమించండి' అంది. 'దానం ఒకందుకు తీసుకుని మరొకందుకు వాడటం ఏమిటి?' అని ఆ స్త్రీ మీద కేకలేశాడు.
కొన్నాళ్ళకు ఒక వ్యక్తి తనకు ఇల్లు లేక చెట్టు కింద ఉంటున్నానని, ఒక పాకను వేసిమ్మని జమీందారును అడిగాడు. తన స్థలంలోనే ఒక పాకను వేసిచ్చాడు జమీందారు. కొన్ని రోజుల తర్వాత జమీందారు నుండి దానం పుచ్చుకున్న వ్యక్తి ఊళ్ళో ఒకచోట చెట్టు కింద కనిపించాడు. ఇంటిని ఏమి చేశావని జమీందారు అతనిని అడిగితే 'అప్పుల వాళ్ళ బాధపడలేక ఇంటిని అమ్మి, అప్పు తీర్చాను. క్షమించండి!' అని అన్నాడు ఆ వ్యక్తి. అతనినీ కేకలు వేశాడు జమీందారు.
ఇలా ఉండగా వేరే ఊరు నుండీ ఒక పండితుడు ఆ ఊరికి వచ్చి నివాసం ఏర్పరచుకున్నాడు. పండితుని పాండిత్యాన్ని చూసి, జమీందారు తన దివానంలో ఉద్యోగం ఇచ్చాడు. పండితుడు జమీందారుకు అనేక విధాలుగా సహాయపడుతూ ఉండేవాడు. దాంతో ఒకసారి జమీందారు పండితునికి వంద బస్తాల ధాన్యం ఇచ్చాడు. రెండు మూడు నెలలు గడిచాక ఒకరోజు పండితుని ఇంటికి వెళ్లి 'నేనిచ్చిన ధాన్యం ఏమి చేశావు?' అని అడిగాడు జమీందారు. 'మొన్న వర్షాలకు పనుల్లేక చాలామంది అల్లాడిపోయారు. వారికి పంచాను' అన్నాడు పండితుడు. 'నీకు ఇచ్చిన దాన్ని వేరేవాళ్లకు ఇవ్వటం ఏమిటి?' అని కోపంతో అక్కడి నుండి వెళ్ళిపోయాడు జమీందారు.
కొంతకాలం గడిచింది. జమీందారుకు, పక్క ఊరి జమీందారుతో ఉన్న వివాదాన్ని పరిష్కరించాడు పండితుడు. వంద ఎకరాల మాగాణి పొలం జమీందారుకు కలిసి వచ్చింది. జమీందారు పండితునికి పులిగోరు పతకం ఇచ్చాడు. కొంతకాలం గడిచాక జమీందారు 'నేనిచ్చిన పులిగోరు పతకం ఏం చేశావు?' అని పండితుడిని అడిగాడు. 'మా పక్కింటాయన కూతురు పెళ్లి చేయటానికి అవస్థ పడుతుంటే అతనికి ఇచ్చాను. దాన్ని అమ్మి తన కూతురి పెళ్లి చేశాడు' చెప్పాడు పండితుడు. వెంటనే కోపంగా, 'ఈ విధంగా నన్ను అవమానించటం నీకు తగునా?' అన్నాడు జమీందారు.
'ఏదైనా ఇతరులకు దానం ఇచ్చినప్పుడు దానిమీద మనకు ఏ హక్కూ ఉండదు. దాని గురించి ఆలోచించడం కూడా సరికాదు. అలా చేస్తే దానం ఇచ్చినట్టు కాదు. మీరిచ్చిన వడ్లను, పులిగోరును.. నా కంటే వాటి అవసరం ఎవరికి ఎక్కువ ఉందో వారికే ఇచ్చాను. అంతేగానీ మీ మీద గౌరవం లేక కాదు' చెప్పాడు పండితుడు.
తన పొరపాటు అర్థమైంది జమీందారుకు. కీర్తి కోసం చేసేది దానం కాదని తెలిసింది. అప్పటి నుండీ తను ఎవరికి దానం చేసినా దాని గురించి ఆలోచించడం, ప్రశ్నించడం మానేశాడు. దానం ఇవ్వటంలోని ఆనందం, తృప్తి జమీందారుకు అనుభవంలోకి వచ్చాయి. తన కళ్ళు తెరిపించిన పండితుడిని ఘనంగా సన్మానించాడు.
కళ్ళేపల్లి తిరుమలరావు
9177074280
